Solana Vượt Ethereum Về Giá Trị Staking: Một Cuộc Tranh Luận Đa Chiều

Gần đây, hệ sinh thái Solana đã đạt một cột mốc đáng chú ý. Tổng giá trị token gốc được staking trên Solana đã vượt qua Ethereum. Tuy nhiên, sự kiện này đang tạo ra nhiều tranh luận trong cộng đồng. Liệu đây là dấu hiệu phát triển tích cực cho Solana, hay chỉ là bề nổi che giấu những lo ngại?

So Sánh Giá Trị Staking: Solana Tạm Vượt Ethereum

Mạng lưới Solana hiện ghi nhận tổng giá trị staking cao hơn Ethereum. Con số này được tính dựa trên giá trị token gốc tương ứng (SOL và ETH). Cột mốc này đã làm dấy lên các cuộc thảo luận sôi nổi về ý nghĩa thực sự của nó đối với tương lai Solana.

Dữ Liệu Staking Ấn Tượng Của Solana

Theo dữ liệu on-chain, giá trị SOL đang được stake trên mạng lưới Solana đạt hơn 53.9 tỷ USD. Số liệu này đến từ 505,938 ví riêng biệt. Những người tham gia staking này đang nhận lợi suất hàng năm ước tính khoảng 8.31%.

Con số này đã chính thức vượt qua tổng giá trị staking trên Ethereum vào ngày 20 tháng 4. Beaconcha.in cho thấy Ethereum hiện có khoảng 53.93 tỷ USD được stake, tương đương 34.7 triệu ETH.

Nguồn: Alex Svanevik

Đà Tăng Giá SOL: Yếu Tố Thúc Đẩy Chính

Diễn biến giá SOL so với ETH trong hai năm qua là một yếu tố quan trọng. Dữ liệu từ CoinGecko chỉ ra tỷ lệ SOL/ETH đã tăng gần gấp mười lần. Tỷ lệ này tăng từ 0.0088 lên 0.0866 kể từ ngày 12 tháng 6 năm 2023. Đà tăng giá này góp phần đáng kể vào việc giá trị staking của Solana vượt Ethereum.

Lợi Suất Staking SOL Cao: Động Lực Hay Rào Cản Cho DeFi?

Mặc dù con số staking ấn tượng, một số chuyên gia lại bày tỏ lo ngại. Lợi suất staking gốc (native staking) trên Solana hiện là 8.31%. Mức này được xem là tương đối “ít rủi ro” và cao hơn đáng kể so với 2.98% của Ethereum.

Quan Ngại Về Tác Động Lên DeFi Solana

Lợi suất cao này có thể đang vô tình kéo dòng vốn và người dùng ra khỏi các hoạt động Tài chính Phi tập trung (DeFi) trên Solana. Ví dụ như việc cung cấp thanh khoản cho AMM hoặc tham gia cho vay để nhận thưởng token. Những hoạt động DeFi này thường có lợi suất thấp hơn.

“Việc Solana có tới 65% vốn hóa thị trường được stake cho thấy điều gì?” nhà phát triển Builda Protocol “JC” nhận định. “Có thể không có nhiều mục đích sử dụng hấp dẫn khác cho token SOL. Điều này mang hơi hướng tiêu cực (bearish).”

Tushar Jain, Đối tác Quản lý tại Multicoin Capital, cũng đồng tình. Ông cho rằng sự phát triển DeFi trên Solana có thể bị kìm hãm. Việc đầu tư vào DeFi với lợi suất thấp hơn staking gốc là không hợp lý.

“Không có ý nghĩa gì khi cung cấp thanh khoản trên cặp SOL/USDC AMM chỉ để kiếm 5% lợi suất. Trong khi đó, staking đơn thuần đã mang lại cho bạn 7%.”

So Sánh Liquid Staking và TVL

Dữ liệu từ DefiLlama cũng cho thấy sự chênh lệch lớn trong việc áp dụng liquid staking. Ethereum có 21.5 tỷ USD giá trị ETH được stake lỏng. Con số này ở Solana chỉ là 7.22 tỷ USD giá trị SOL.

Sự khác biệt này còn thể hiện rõ qua Tổng giá trị bị khóa (TVL) trong DeFi. Ethereum vẫn chiếm ưu thế vượt trội với 50.4 tỷ USD TVL. Trong khi đó, Solana chỉ có 8.85 tỷ USD.

Khác Biệt Về Số Lượng Validator

Các chuyên gia cũng nhấn mạnh sự khác biệt về số lượng trình xác thực (validator). Validator là những người bảo mật mạng lưới. Ethereum hiện có khoảng 1.06 triệu validator. Con số này ở Solana chỉ là 1,243 validator.

Liên quan: Vitalik Buterin Đề Xuất Thay Thế EVM Bằng RISC-V: Hướng Tới Hiệu Suất Ethereum Vượt Trội

Tranh Cãi Về Cơ Chế Staking Của Solana: Liệu Có Thực Sự An Toàn?

Một nhà nghiên cứu Ethereum đã nêu lên vấn đề đáng chú ý. Ông cho rằng cơ chế staking hiện tại của Solana không thực sự bảo mật mạng lưới hiệu quả. Nguyên nhân là do thiếu cơ chế “slashing” tự động. Đây là hình phạt cho các validator gian lận hoặc gây hại.

“Thật mỉa mai khi gọi đó là ‘staking’ mà không có slashing,” Dankrad Feist viết trên X. “Vậy thì cái gì đang thực sự bị ‘đặt cược’ (at stake)?”

“Solana hiện tại gần như không có bảo mật kinh tế thực sự.”

Phản Hồi và Lộ Trình Phát Triển Của Solana

Phía Solana Labs cho biết slashing về lý thuyết là có thể. Tuy nhiên, quy trình này không tự động. Tài sản của kẻ tấn công chỉ bị tịch thu nếu khởi động lại toàn bộ mạng lưới.

Tuy nhiên, Solana đang nỗ lực khắc phục điều này. Họ dự kiến triển khai giải pháp slashing toàn diện hơn vào cuối năm nay. Thông tin này được xác nhận bởi Kyle Samani từ Multicoin Capital.

Anatoly Yakovenko, CEO Solana Labs, chia sẻ về một cơ chế mới. Đó là “slashing tương quan” (correlated slashing). Mức phạt sẽ tỷ lệ thuận với bình phương độ chênh lệch tỷ lệ stake lỗi của validator so với trung bình mạng.

Nguồn: Anatoly Yakovenko

Thách Thức Staking và Tính Phi Tập Trung Trên Ethereum

Về phía Ethereum, các nhà phát triển cũng đang tìm cách cải thiện. Họ muốn tăng tính phi tập trung của hoạt động staking.

Hiện tại, yêu cầu 32 ETH (khoảng 50,750 USD) để chạy validator độc lập là khá cao. Vì vậy, nhiều người nắm giữ ETH đã chọn các giao thức liquid staking.

Tuy nhiên, điều này dẫn đến lo ngại khác. Giao thức Lido hiện chiếm tới 88% thị phần liquid staking của Ethereum. Sự tập trung này làm dấy lên lo ngại về rủi ro tập trung hóa trong staking trên Ethereum.

Liên quan: Đánh Giá Lại Restaking: bApps Có Thể Là Chìa Khóa Cho Tương Lai Ethereum