Phải chăng “Mùa Altcoin” đã đến rồi đi mà ta không hay?

Mỗi khi tỷ lệ thống trị của Bitcoin (Bitcoin dominance) giảm, giới phân tích lại xôn xao. Họ dự đoán về một “mùa altcoin” sắp tới. Nhưng liệu mùa altcoin có thể đã lặng lẽ đến và đi mà chúng ta không hề nhận ra?

“Mùa Altcoin”: Khái Niệm Khó Nắm Bắt

Trong thế giới tiền điện tử, “mùa altcoin” là một khái niệm vừa mơ hồ vừa dễ gây hiểu lầm. Thông thường, thuật ngữ này chỉ giai đoạn ngắn (khoảng 2-3 tháng) sau khi Bitcoin tăng giá. Đây là lúc các altcoin đồng loạt “vượt mặt” Bitcoin về lợi nhuận.

Mô hình này từng đúng trong các chu kỳ 2015-2018 và 2019-2022. Tuy nhiên, đến nay, không ai dám chắc thị trường tăng trưởng hiện tại đã trải qua mùa altcoin hay chưa.

Định Nghĩa và Dữ Liệu Thực Tế

Blockchain Center định nghĩa mùa altcoin khá cụ thể. Đó là khi 75% trong top 50 altcoin hàng đầu hoạt động tốt hơn Bitcoin trong 90 ngày. Chỉ số Altseason của họ cho thấy những “gợn sóng” vào tháng 3/2024 và tháng 1/2025. Nhưng cả hai đợt này đều không đủ dài để được công nhận là một mùa altcoin thực sự.

Chỉ số mùa altcoin từ Blockchain Center, nguồn: Blockchain Center

Các Yếu Tố Có Thể Lý Giải Hiện Tượng Này

Nhiều nhà phân tích đưa ra các giả thuyết khác nhau. Một số cho rằng chính memecoin đã “hút” hết thanh khoản của thị trường altcoin truyền thống.

Số khác lại chỉ ra sự xuất hiện của các sản phẩm đầu tư tiền điện tử mới. Đặc biệt là các quỹ ETF, vốn thường tập trung vào các tài sản lớn và quen thuộc hơn.

Ngoài ra, có một góc nhìn sâu sắc hơn. Có lẽ chúng ta cần xem xét lại bản chất của altcoin. Thay vì là một nhóm đồng nhất, altcoin thực chất là một tập hợp đa dạng. Chúng bao gồm nhiều loại tài sản tiền điện tử với chức năng, cấu trúc giá trị và tiềm năng tăng trưởng rất khác nhau.

Khi Memecoin “Chiếm Sóng” Thị Trường

Nhà phân tích tiền điện tử Miles Deutscher đưa ra một góc nhìn thú vị. Ông cho rằng sự ra mắt của Pump.fun liên quan trực tiếp đến việc thị trường altcoin “lép vế” so với Bitcoin.

“Lý do chúng ta không thấy một ‘mùa altcoin’ hoành tráng trên các coin lớn là vì dòng tiền đầu cơ. Lẽ ra dòng tiền này phải đổ vào top 200 tài sản, thì lại ‘đổ xô’ vào các coin vốn hóa nhỏ trên chuỗi.”

Deutscher nhận thấy những người “nhanh chân” và “trong cuộc” đã kiếm lời nhanh chóng. Tuy nhiên, phần lớn nhà đầu tư nhỏ lẻ “chậm chân” lại chịu lỗ. Điều này cũng từng xảy ra ở các chu kỳ trước.

Điểm khác biệt là vào năm 2022, thua lỗ chủ yếu ở các altcoin trên sàn CEX có thanh khoản tốt. Lần này, nhà đầu tư lại “mắc kẹt” vào các memecoin trên chuỗi. Những token này thường “bốc hơi” giá trị rất nhanh (70%-80%). Hậu quả là một “sự kiện bốc hơi tài sản” còn lớn hơn đợt giảm đầu năm 2022 (trừ LUNA), dù Bitcoin và một số coin lớn vẫn tăng.

Biểu đồ so sánh TVL của Solana và 125 altcoin hàng đầu (không bao gồm Top 10), nguồn: Miles Deutscher

Yếu Tố Chính Trị và Ảnh Hưởng Tới Memecoin

Bối cảnh chính trị ở Mỹ cũng góp phần vào cơn sốt memecoin. Ví dụ, việc cựu Tổng thống Donald Trump công khai ủng hộ memecoin đã tạo ra một “cú hích” ban đầu. Tuy nhiên, kết quả không như kỳ vọng.

Các token TRUMP và MELANIA đã mất giá lần lượt 83% và 95% kể từ khi ra mắt cuối tháng 1. Điều này càng làm tổn thương tâm lý của các nhà đầu tư nhỏ lẻ.

Vai Trò Của Bitcoin ETF Giao Ngay

Một yếu tố quan trọng khác là sự tham gia của Phố Wall. Việc các quỹ ETF Bitcoin giao ngay ra mắt vào tháng 1/2024 đã thu hút dòng vốn khổng lồ 129 tỷ đô la. Các nhà đầu tư tìm đến những sản phẩm quen thuộc, an toàn, được quản lý và dễ tiếp cận.

IBIT của BlackRock nhanh chóng trở thành một thế lực lớn. Việc giới thiệu các quyền chọn ETF vào tháng 7/2024 càng củng cố vị thế này.

Một số nhà phân tích tin rằng sự an toàn và khả năng mở rộng của ETF Bitcoin đã hút vốn khỏi các tài sản đầu cơ hơn như altcoin. Với khả năng phòng ngừa rủi ro qua quyền chọn và hợp đồng tương lai, động lực “đánh cược” vào các altcoin nhỏ, thanh khoản thấp đã giảm đi.

Liên quan: Bitcoin “Siêu Tăng Giá”: Tín Hiệu Mua Hash Ribbon Sau 8 Tháng!

Biểu đồ so sánh dòng tiền vào ETF IBIT và sự thống trị của altcoin, nguồn: Trading View

ETF Có Phải Câu Trả Lời Duy Nhất?

Tuy nhiên, lời giải thích này cũng có những điểm hạn chế. Tiền điện tử không phải là một “trò chơi có tổng bằng không”. Thanh khoản toàn cầu đang tăng, và dòng vốn vào thị trường có thể chảy theo nhiều hướng.

Nhu cầu từ các tổ chức thậm chí có thể làm “phình to” toàn bộ “chiếc bánh” tiền điện tử, mang lại lợi ích cho cả Bitcoin và altcoin.

Hơn nữa, một số altcoin lớn cũng đã có ETF riêng. Các quỹ ETF Ether giao ngay ra mắt tháng 7/2024 chỉ ghi nhận dòng vốn khiêm tốn 565.000 đô la, theo CoinGlass. Sự khác biệt lớn so với ETF Bitcoin cho thấy cấu trúc ETF chưa đủ. Niềm tin của nhà đầu tư mới là yếu tố cốt lõi.

Altcoin Đa Dạng Hóa: Các Đợt Tăng Giá Trở Nên “Tinh Tế” Hơn

Thuật ngữ “altcoin” ra đời khi mọi token không phải Bitcoin đều là điều mới lạ. Nhưng ngày nay, thuật ngữ này lại gom chung các loại tài sản rất khác nhau. Chúng ta có coin nền tảng, token quản trị, stablecoin, memecoin, token DApp và token tài sản thế giới thực (RWA).

Mỗi loại đều có chức năng và đối tượng nhà đầu tư riêng. Việc gộp chung chúng giống như gộp vàng, cổ phiếu Nvidia và đô la Mỹ vào một chỉ số duy nhất vậy – điều này không còn hợp lý.

Sự Phân Hóa Rõ Rệt Theo Từng Ngách

Nhìn kỹ hơn vào biến động giá sẽ thấy rõ sự phân hóa này. Dữ liệu từ CoinGecko cho thấy các danh mục altcoin chính đã phân hóa mạnh mẽ trong chu kỳ này. Token RWA đã tăng trưởng gấp 15 lần. Ngược lại, GameFi lại mất một nửa giá trị.

Điều này cho thấy các “câu chuyện” (narratives) đang ngày càng đóng vai trò quan trọng. Chúng định hướng các quyết định đầu tư thay vì một làn sóng altcoin chung chung.

Biểu đồ vốn hóa thị trường các loại crypto theo danh mục, nguồn: CoinGecko

Chuyên Môn Hóa Của Các Blockchain Nền Tảng

Ngay cả các token blockchain “cốt lõi” cũng bắt đầu chuyên môn hóa. Ethereum vẫn là trung tâm của DeFi. Solana thống trị mảng memecoin. Tron đứng thứ hai về chuyển khoản stablecoin. ImmutableX đang xây dựng vị thế trong lĩnh vực game.

Trong mỗi trường hợp, hiệu suất của token ngày càng gắn liền với hoạt động của hệ sinh thái đó. Có lẽ đã đến lúc chúng ta nên “tạm biệt” thuật ngữ “mùa altcoin”. Thay vào đó, hãy chú ý hơn đến những “câu chuyện” và ngách cụ thể trong thế giới tiền điện tử.

Kết Luận: Thị Trường Đang Trưởng Thành?

Altcoin không còn “dắt tay nhau” cùng tăng giảm đồng loạt nữa. Đây có thể là dấu hiệu rõ ràng nhất cho thấy thị trường tiền điện tử đang dần trưởng thành và phân hóa hơn.

Liên quan: Bitcoin bật dậy mạnh mẽ: ETF, Coinbase, Trump hỗ trợ đà tăng