Nội dung chính
Nâng Cấp Pectra Của Ethereum Chính Thức Triển Khai: Phân Tích
Nhà phát triển Ethereum vừa kích hoạt nâng cấp Pectra. Đây là cột mốc quan trọng, hứa hẹn nhiều cải tiến đột phá cho mạng lưới. Pectra sẽ triển khai tài khoản thông minh, nâng giới hạn staking và tối ưu khả năng mở rộng qua các Đề xuất Cải tiến Ethereum (EIP) then chốt.
Ethereum là nền tảng blockchain tiên phong về hợp đồng thông minh. Giờ đây, Ethereum đang bước vào kỷ nguyên mới với Pectra. Vậy, bản nâng cấp này có ý nghĩa gì cho người dùng và toàn bộ hệ sinh thái?
Pectra Ra Mắt: Bước Tiến Mới Cho Ethereum
Pectra đã triển khai thành công trên mạng chính (mainnet) Ethereum. Thời điểm diễn ra vào rạng sáng 7/5/2025, tại epoch 364032, khoảng 10:00 sáng UTC. Nâng cấp này tích hợp ba Đề xuất Cải tiến Ethereum (EIP) quan trọng. Đó là EIP-7702, EIP-7251 và EIP-7691. Mỗi EIP đều đóng góp vào sự phát triển toàn diện của mạng lưới.
Nguồn: Ethereum.org
Các EIP Chủ Chốt Trong Pectra và Ảnh Hưởng Ban Đầu
Cụ thể, EIP-7702 giới thiệu cơ chế mới. Nó cho phép tài khoản sở hữu bên ngoài (EOA) hoạt động như hợp đồng thông minh. Người dùng có thể ủy quyền EOA thực hiện giao dịch phức tạp. Đặc biệt, họ có thể trả phí gas bằng token khác ngoài Ether (ETH). Điều này mang lại sự linh hoạt lớn.
Song song đó, EIP-7251 điều chỉnh giới hạn staking cho validator. Mức tối đa được nâng từ 32 ETH lên 2.048 ETH. Thay đổi này giúp các nhà đầu tư staking quy mô lớn vận hành hiệu quả và đơn giản hơn.
Cuối cùng, EIP-7691 tăng số lượng blob dữ liệu (data blobs) trên mỗi khối. Việc này trực tiếp cải thiện khả năng mở rộng của giải pháp lớp 2 (layer-2). Từ đó, chi phí giao dịch cho người dùng cuối có tiềm năng giảm đáng kể. Ông Sergej Kunz, đồng sáng lập 1inch, nhận định Pectra “giới thiệu chức năng ‘tài khoản thông minh’ ở các tầng giao thức sâu hơn”. Ông cũng cho rằng nó “cải thiện đáng kể khả năng mở rộng của Ethereum” qua việc tối ưu hóa cho layer-2.
Trừu Tượng Hóa Tài Khoản (Account Abstraction) Được Nâng Tầm
Trừu tượng hóa tài khoản là một trong những điểm nhấn của Pectra, đặc biệt với EIP-7702. Tính năng này hứa hẹn thay đổi cách người dùng tương tác với blockchain.
EIP-7702: Cải Thiện Trải Nghiệm Người Dùng Với Nhiều Lợi Ích
0xAw, nhà phát triển chính tại Alien.Base, chia sẻ với Cointelegraph. Ông nhận định EIP‑7702 “là một sự bổ sung cực kỳ tiềm năng cho Ethereum”. Theo ông, trừu tượng hóa tài khoản chưa thu hút chú ý rộng rãi. Lý do chính là yêu cầu người dùng phải chuyển đổi ví hiện tại.
Giải pháp này mang lại nhiều lợi ích vượt trội. Nó giúp “loại bỏ các luồng phê duyệt giao dịch phức tạp”. Người dùng “không yêu cầu ký xác nhận cho mỗi giao dịch riêng lẻ”. Quyền hạn và hành động được “phân tách một cách rõ ràng”. Đồng thời, nó cho phép “tự động hóa các tác vụ thay mặt người dùng”. 0xAw nhấn mạnh, sau Pectra, nhà phát triển sẽ dễ dàng triển khai các tính năng này hơn.
Dù trừu tượng hóa tài khoản “sẽ không tự động dẫn đến việc áp dụng hàng loạt ngay lập tức”, nó chắc chắn “loại bỏ một rào cản gia nhập đáng kể cho người dùng mới.” Ông nói thêm: “Nó cho phép mang lại trải nghiệm người dùng tương tự như Web2. Nhiều cấu trúc nền tảng phức tạp sẽ được ẩn đi khỏi tầm mắt người dùng cuối.”
Ông Kunz từ 1inch cũng đồng tình. Bản cập nhật này sẽ mở đường “cho các giao dịch không cần gas (gasless transactions) một cách tự nhiên”. Các “luồng tương tác người dùng được đơn giản hóa tối đa.” Ivo Georgiev, CEO của Ambire, một ví thông minh, chia sẻ: “sẽ không còn tình trạng phê duyệt token ERC-20 vô hạn nữa”. Người dùng “sẽ không nhất thiết cần ETH để thanh toán phí gas”.
Ông Georgiev phân tích thêm: “Sau nâng cấp này, trải nghiệm người dùng (UX) sẽ được định hình lại hoàn toàn. Các hệ thống quyền và ủy quyền cho phép ví cung cấp khả năng hạn chế hơn cho ứng dụng. Điều này tăng cường đáng kể tính bảo mật tổng thể. Ví dụ, bạn sẽ không cần thấy cửa sổ bật lên của ví mỗi khi tương tác với OpenSea.”
Liên quan: Triển Vọng Phục Hồi Giá Ethereum (ETH) Trong Tháng 5: Phân Tích Chuyên Sâu 4 Yếu Tố Then Chốt
Những Rủi Ro Tiềm Ẩn Cần Lưu Ý
Tuy nhiên, thay đổi này không hoàn toàn không có rủi ro. Theo 0xAw, “người dùng sẽ có thêm một yếu tố nguy hiểm nữa”. Họ “có thể vô tình ký phải”. Điều này “thậm chí còn gây hại hơn cả việc phê duyệt giao dịch cho những kẻ rút cạn ví (wallet drainers) như trước đây.”
Mike Tiutin, CTO tại PureFi, trao đổi với Cointelegraph. Ông cho rằng “những kẻ tấn công chuyên rút cạn ví đã chứng minh người dùng rất dễ ký vào các tin nhắn trông có vẻ ‘vô hại’ trong DApp giả mạo.” Rủi ro này giờ đây có thể nghiêm trọng hơn. Ông nói: “EIP-7702 có khả năng mở rộng mánh khóe lừa đảo đó từ việc nhắm vào một token cụ thể sang toàn bộ tài sản trong ví.”
Mặc dù vậy, ông Georgiev tỏ ra lạc quan hơn. Ông “tự tin rằng sẽ không có sự gia tăng rủi ro đáng kể nào.” Ông giải thích: “Đến thời điểm này, ngành crypto đã có đủ kinh nghiệm. Họ biết cách tạo ra một hợp đồng thông minh an toàn. Đặc biệt là với phạm vi tối thiểu như một cơ chế ủy quyền theo EIP-7702.”
Đơn Giản Hóa Quy Trình Staking Cho Các Tổ Chức
Ông Artemiy Parshakov từ P2P.org chia sẻ với Cointelegraph. Bản nâng cấp Pectra, nhất là EIP-7251, “giúp việc tích hợp staking cho các tổ chức trở nên dễ dàng hơn nhiều”. Quan trọng là “không phải đối mặt với quá nhiều rủi ro.”
Trước đây, khách hàng của dịch vụ staking thường cần một tin nhắn đã ký. Tin nhắn này đến từ nhà cung cấp dịch vụ để thực hiện lệnh rút (thoát staking). Họ phải lưu trữ tin nhắn đó an toàn cho các nhu cầu sau này.
Trước Pectra, người tham gia staking không thể tự rút tiền nếu không có nhà cung cấp dịch vụ. Hơn nữa, những tin nhắn ký sẵn đó chỉ có thể tạo sau khoảng 13 giờ kể từ khi staking bắt đầu. Giờ đây, với Pectra, độ trễ để thực hiện lệnh rút dự kiến giảm xuống chỉ còn khoảng 13 phút.
Cải Tiến Quy Trình Nạp Tiền Validator Với EIP-6110
Một nâng cấp đáng chú ý khác trong Pectra là EIP-6110. Đề xuất này điều chỉnh cách lớp thực thi (execution layer) xử lý dữ liệu. Nó cũng mang theo dữ liệu về các khoản nạp tiền mới của validator đến lớp đồng thuận (consensus layer). Các khoản nạp tiền của validator là thông tin về validator mới tham gia giao thức staking của Ethereum.
Trước đây, client đồng thuận phải chờ người đề xuất khối (block proposers) bỏ phiếu. Họ bỏ phiếu cho một gốc Merkle (Merkle root) để tóm tắt các khoản nạp tiền. Giờ đây, khối ở lớp thực thi sẽ trực tiếp bao gồm danh sách các khoản nạp tiền mới của người xác minh. Quy trình này trở nên hiệu quả và nhanh chóng hơn.
Loại nâng cấp này thực hiện những thay đổi rất sâu sắc trong lớp đồng thuận Ethereum. Việc giới thiệu EIP-6110 diễn ra sau các lỗi client. Những lỗi này từng gây sự cố trên mạng thử nghiệm Holesky và Sepolia. Điều này cho thấy sự cẩn trọng và quá trình kiểm thử kỹ lưỡng của đội ngũ phát triển.
Tuy nhiên, ông Parshakov cho biết mối quan tâm lớn nhất của công ty ông “vẫn là các lỗi tiềm ẩn từ phía client”. Nhưng họ “tin tưởng rằng các đội ngũ phát triển uy tín và Ethereum Foundation đang hợp tác chặt chẽ”. Mục tiêu là “ngăn chặn những sự cố tương tự xảy ra trên mạng chính.”
Liên quan: Top 5 Token Layer-2 Ethereum Tiềm Năng Sau Nâng Cấp Pectra