Vitalik Buterin Đề Xuất Thay Thế EVM Bằng RISC-V: Hướng Tới Hiệu Suất Ethereum Vượt Trội

Ethereum đang liên tục tìm cách nâng cao khả năng cạnh tranh. Sức ép đến từ các blockchain có thông lượng cao khác ngày càng lớn. Để giải quyết vấn đề này, người đồng sáng lập Vitalik Buterin đã đưa ra một đề xuất mang tính đột phá.

Cụ thể, Vitalik Buterin đề xuất thay thế Máy ảo Ethereum (EVM). EVM hiện là trung tâm xử lý hợp đồng thông minh. Ông muốn sử dụng kiến trúc tập lệnh mở RISC-V thay thế.

Mục tiêu chính là cải thiện đáng kể tốc độ và hiệu quả. Đặc biệt là cho lớp thực thi (execution layer) của mạng lưới Ethereum.

Tại Sao Ethereum Cần Thay Đổi?

Trong đề xuất chi tiết công bố ngày 20 tháng 4, Buterin chỉ ra các thách thức dài hạn. Những thách thức này cản trở khả năng mở rộng của Ethereum.

Các vấn đề chính bao gồm:

• Ổn định quá trình lấy mẫu dữ liệu sẵn có (data availability sampling).
• Duy trì tính cạnh tranh trong việc sản xuất khối.
• Tối ưu hóa việc tạo bằng chứng không kiến thức (zero-knowledge proofs) cho EVM.

Đề Xuất RISC-V: Giải Pháp Cho Tương Lai?

Theo Buterin, việc áp dụng RISC-V cho hợp đồng thông minh mang lại nhiều lợi ích. Nó giúp duy trì thị trường sản xuất khối cạnh tranh. Đồng thời, nó cũng nâng cao hiệu quả bằng chứng không kiến thức tại lớp thực thi.

Ông nhấn mạnh trong đề xuất:

“Nỗ lực [phát triển] chuỗi beacon (beacon chain) hứa hẹn đơn giản hóa lớp đồng thuận Ethereum. Nhưng để lớp thực thi đạt lợi ích tương tự, thay đổi triệt để như thế này có thể là con đường khả thi duy nhất.”

Đề xuất này xuất hiện trong bối cảnh quan trọng. Ethereum đang chịu áp lực cải thiện thông lượng. Nền tảng cần giữ vị thế trước các blockchain mới như Solana và Sui. Ngoài ra, sự quan tâm của một số nhà đầu tư vào Ethereum dường như đang giảm.

Minh họa từ đề xuất của Buterin cho thấy tiềm năng tăng hiệu quả lên tới 100 lần khi triển khai RISC-V. Nguồn: Vitalik Buterin

Thách Thức Mở Rộng và Ảnh Hưởng Giá Ether

Những thách thức của Ethereum đang thể hiện rõ ràng qua một số dấu hiệu. Một trong số đó là sự sụt giảm của phí blob.

Liên quan: Tác Động Của Cá Voi Lên Giá Ethereum: Rủi Ro Từ Tập Trung Quyền Lực

Phí Giao Dịch Giảm: Tín Hiệu Đáng Lo Ngại?

Phí blob là loại phí giao dịch thu từ các mạng Layer 2 trên Ethereum. Dữ liệu từ Etherscan cho thấy tổng phí blob đã giảm mạnh. Trong tuần kết thúc ngày 30 tháng 3, tổng phí chỉ còn 3,18 Ether (khoảng 5.000 USD tại thời điểm đó).

Không chỉ phí blob, phí giao dịch trung bình trên Ethereum cũng giảm sâu. Vào tháng 4 năm 2025, phí này chạm mức thấp nhất từ năm 2020. Mức phí chỉ còn khoảng 0,16 USD mỗi giao dịch.

Brian Quinlivan từ Santiment giải thích nguyên nhân. Ông cho rằng người dùng ít giao dịch trực tiếp trên lớp cơ sở (Layer 1) của Ethereum hơn. Thay vào đó, họ chuyển sang tương tác hợp đồng thông minh hoặc dùng giải pháp Layer 2.

Biểu đồ cho thấy phí giao dịch hàng tuần trên mạng Ethereum giảm rõ rệt trong Quý 1 năm 2025. Nguồn: Token Terminal

Layer 2: Con Dao Hai Lưỡi?

Sự phát triển của các mạng Layer 2 được xem là “con dao hai lưỡi”. Chúng giúp giảm chi phí giao dịch cho người dùng. Tuy nhiên, chúng cũng làm giảm doanh thu trực tiếp của lớp cơ sở Ethereum (Layer 1).

Lo ngại về doanh thu Layer 1 và tác động của Layer 2 có thể đã gây áp lực lên giá Ether. Điều này góp phần đẩy giá xuống các mức thấp gần đây. Nếu tâm lý thị trường tiếp tục tiêu cực, giá Ether có thể kiểm tra các ngưỡng hỗ trợ thấp hơn, ví dụ như mức 1.100 USD.

Liên quan: Đánh Giá Lại Restaking: bApps Có Thể Là Chìa Khóa Cho Tương Lai Ethereum